چکیده مطلب
درمان تخصصی ارتودنسی دندان با استفاده از روش‌ها و ابزارهای خاص خود به درمان ناهنجاری‌های دندانی و فکی می‌پردازد. اگر شما هم به دنبال راهی برای درمان مشکلات دهانی کودک خود هستید، شاید نام فیس ماسک ارتودنسی را شنیده باشید.
آیا این دستگاه گزینه مناسبی برای فرزند شما است؟
فیس ماسک ارتودنسی برای درمان چه نوع ناهنجاری و در چه سنینی کاربرد دارد؟
مدت‌زمان و مراحل استفاده از آن به چه صورت است؟
در این مطلب مختصر و مفید با دکتر پژمان هادی صادق همراه باشید و پاسخ تمام سؤالات خود را در رابطه با فیس ماسک ارتودنسی مطالعه کنید.
فیس ماسک ارتودنسی چیست؟
فیس ماسک (Facemask) که گاهی به آن هدگیر ریورس پول (Reverse pull headgear) نیز گفته می‌شود، یکی از دستگاه‌های ارتودنسی متحرک است که از آن برای اصلاح موقعیت فک بالا در کودکان 8 تا 13 سال استفاده می‌شود. این دستگاه در واقع دارای عملکرد ارتوپدی است و نقش مؤثری در بهبود ناهنجاری‌های فک دارد.
باید بدانید که فیس ماسک به تنهایی استفاده نمی‌شود و کارایی آن در کنار دیگر ابزارها و دستگاه‌های ارتودنسی است.
زمانی که فک بالا به طور درست و کافی رشد نکرده باشد، کودک با بروز ناهنجاری‌هایی مانند کراس بایت و آندربایت روبه‌رو می‌شود. این دستگاه با تحریک رشد فک بالا می‌تواند نقش بسزایی در تناسب موقعیت فکین داشته باشد.
فیس ماسک ارتودنسی چه مزایایی دارد؟
با وجود اینکه این دستگاه مورد پسند افراد نیست، اما باید این نکته را بدانید که در صورتی که متخصص ارتودنسی استفاده از این دستگاه را برای بیمار مناسب بداند، استفاده از آن نتیجه بسیار مؤثر و قابل قبولی دارد. در ادامه شما را با مزایای این دستگاه آشنا می‌کنیم:
- فیس ماسک ارتودنسی در طولانی مدت می‌تواند سبب کاهش نیاز به کشیدن دندان شود.
- استفاده از این دستگاه موجب کاهش نیاز به درمان‌های سخت‌تر مانند جراحی فک می‌شود.
- فیس ماسک سبب رشد فک در حالت استاندارد و شده و استایلی درست و مناسب برای صورت ایجاد می‌کند.
- استفاده از این دستگاه طول درمان برای استفاده از دستگاه‌های ثابت ارتودنسی را کاهش می‌دهد.
فیس ماسک برای برطرف کردن چه مشکل ارتودنسی استفاده می‌شود؟
این دستگاه معمولاً برای کودکان مبتلا به عارضه آندربایت یا مال اکلوژن کلاس سه مناسب است. در این شرایط فک بالا به نسبت فک پایین عقب‌تر است و فیس ماسک با جلو کشیدن فک بالا، سبب بهبود عدم تعادل اسکلتی و اختلالات بایت می‌گردد.
مدت زمان استفاده از فیس ماسک ارتودنسی چقدر است؟
نتیجه گرفتن از دستگاه فیس ماسک مانند هر روش دیگری از ارتودنسی متحرک بستگی به همکاری بیمار با متخصص ارتودنسی دارد.
در صورتی که بیمار به خوبی توصیه‌های ارتودنتیست را رعایت کند، نتیجه بسیار قابل قبولی از درمان مشاهده خواهد شد.
مدت‌زمان استفاده از این دستگاه در بیشتر ساعات روز (معمولاً 18 ساعت) توصیه می‌شود.
در زمان مسواک زدن، غذا خوردن و یا خروج از منزل باید دستگاه از دهان خارج شود.
قیمت فیس ماسک ارتودنسی چقدر است؟
این دستگاه در انواع و مدل‌های متنوعی وجود دارد که با توجه به شرایط بیمار نوع مناسب آن انتخاب می‌شود. در نتیجه هر یک از آنها قیمت‌های متفاوتی نیز دارند.
برای استعلام دقیق قیمت لازم است با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید.
مراحل درمان با فیس ماسک ارتودنسی چگونه است؟
روند این درمان به صورت زیر می‌باشد:
- در ابتدا قالبی از دندان‌های فک بالای کودک گرفته می‌شود. پلاک ساخته شده با این قالب بعد از ساخته شدن حدود 1 تا 2 ماه توسط کودک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در صورت لزوم در این مرحله براکت‌های ارتودنسی روی دندان‌های کودک نصب می‌شوند.
- در ادامه پس از بررسی تغییرات شرایط دندان در این مدت‌زمان، فیس ماسک ارتودنسی به بیمار تحویل داده شده و نحوه استفاده از آن به خوبی به والدین و کودک توضیح داده می‌شود.
- برای بررسی شرایط حرکت دندان‌ها و فک بیمار مدت‌زمان مشخصی را به کلینیک ارتودنسی مراجعه می‌کند.
- معمولاً این درمان در حدود 6 تا 12 ماه به پایان خواهد رسید.
هر زمانی که ارتودنتیست تشخیص داد، پیچ داخل قالب باز شده تا رشد فک بالا تحریک شود و حدود 6 تا 12 ماه بعد، روند درمان به پایان می‌رسد.
در زمان استفاده از فیس ماسک چه نکاتی باید رعایت شود؟
نکاتی که در رابطه با استفاده از این دستگاه باید بدانید، عبارت‌اند از:
- باید از فیس ماسک در مدت زمانی که متخصص اعلام کرده است استفاده شود تا کارایی و تأثیر آن مشاهده شود و نباید به طور خودسرانه استفاده از آن را قطع کرد.
- از دست‌کاری اجزای فیس ماسک خودداری شود.
- برای جلوگیری از آسیب‌های دهانی و بروز اختلال در روند درمان، بهداشت دهان باید به خوبی رعایت شود.
- در زمانی که از دستگاه استفاده نمی‌شود، باید نهایت دقت را در نگهداری از آن داشت.
- اگر دستگاه دارای هر نوع آسیب و تغییری شد، قبل از استفاده سریعاً به مطب ارتودنسی مراجعه کنید.
- مدت زمانی که ارتودنتیست برای ویزیت مشخص کرده است را جدی بگیرید و برای بررسی شرایط دهانی خود در این جلسات شرکت کنید.
فیس ماسک از چه اجزایی تشکیل شده است؟
سه قطعه اصلی فیس ماسک ارتودنسی را تشکیل داده‌اند که عبارت‌اند از:
- هدکپ
- قاب صورت
- اتصالات هدگیر
فیس ماسک دارای جنسی از استیل ضد زنگ و یک تکه می‌باشد این دستگاه پدهایی دارد که روی چانه و پیشانی به کمک میله‌ای فلزی و چهارچوب شکل قرار می‌گیرند.
بدنه آن معمولاً از یک قاب و میله‌ای مرکزی ساخته شده است که به سر بیمار متصل است.
در نهایت تمام این اتصالات به براکت‌های نصب شده روی دندان‌های فرد متصل می‌شوند و این موضوع باعث ایجاد نیرویی برای کشیدن فک به طرف جلو می‌گردد.
تمیز کردن فیس ماسک ارتودنسی
این دستگاه را می‌توانید با کمک یک پارچه مرطوب و یا هر نوع پد ضد عفونی کننده تمیز نمایید.
لازم به ذکر است که می‌توانید هر چند وقت یک بار پدهای جدید را جایگزین پدهای قبلی قرار گرفته روی دستگاه کنید.
معایب فیس ماسک ارتودنسی
برخی از مواقع استفاده از این دستگاه سبب تحریک شدن پوست ناحیه چانه و پیشانی می‌شود. البته برای جلوگیری از بروز این مشکل می‌توان از پودر بچه و یا پارچه نخی نازک در بخش‌هایی از دستگاه که با صورت در ارتباط است، استفاده شود.
از جمله مهم‌ترین معایب این دستگاه مربوط به ظاهر آن است که دقیقاً روی صورت قرار می‌گیرد.
بزرگ بودن این دستگاه سبب می‌شود تا کودک همکاری درستی برای استفاده از آن نداشته باشد.
پاسخ به برخی سؤالات متداول
-
دستگاه فیس ماسک بیشتر برای درمان چه نوع ناهنجاری‌هایی مناسب است؟
مهم‌ترین کاربرد و کارایی این دستگاه برای درمان آندربایت است که به تحریک رشد فک بالا می‌پردازد. -
اگر دستگاه فیس ماسک دچار آسیب دیدگی شد، باید چه اقدامی انجام داد؟
آسیب به دستگاه می‌تواند در روند درمان خلل ایجاد کرده و سبب افزایش طول درمان گردد. زمانی که هرگونه تغییری در فیس ماسک ایجاد شد، باید سریعاً به مطب ارتودنسی مراجعه نمایید. -
بهترین زمان استفاده از فیس ماسک ارتودنسی چه زمانی است؟
ساعت 6 عصر تا 6 صبح بهترین زمان استفاده از این دستگاه در نظر گرفته می‌شود. -
چگونه می‌توان فیس ماسک را تمیز کرد؟
با استفاده از هر نوع پد ضد عفونی و پارچه مرطوب می‌توانید دستگاه را تمیز کنید. لازم به ذکر است که پدهای چانه و پیشانی قابلیت تعویض دارند و می‌توانید آنها را با نوع جدید جایگزین کنید. -
چه مواردی سبب بروز عارضه آندربایت در کودک می‌شود؟
برخی عادات رفتاری نادرست در کودکی مانند مکیدن طولانی مدت انگشت دست، وارد کردن فشار به دندان‌ها با زبان، استفاده کردن طولانی از شیشه شیر و پستانک، موارد ژنتیکی و آسیب‌دیدگی‌های صورت می‌توانند از دلایل بروز این عارضه باشند. -
آیا آندربایت تنها با فیس ماسک ارتودنسی درمان می‌شود؟
خیر روش‌های متنوعی برای درمان این عارضه وجود دارند. انتخاب بهترین گزینه درمان به سن بیمار، نوع و شدت ناهنجاری بستگی دارد. استفاده از اکسپاندر (وسیع کننده کام) و جراحی فک از دیگر روش‌های درمان این عارضه می‌باشند. -
آیا استفاده از فیس ماسک ارتودنسی درد زیادی دارد؟
استفاده از هر نوع دستگاه ارتودنسی در چند روز ابتدایی با درد و ناراحتی همراه است، اما زمانی که فرد به استفاده از آنها عادت کند، میزان این درد کاهش پیدا خواهد کرد. -
اگر فیس ماسک سبب اذیت شدن چانه شود، چه اقدامی می‌توان انجام داد؟
در ابتدا باید توجه کنید که پدهای روی دستگاه شما خشک و تمیز هستند. این پدها با برچسب‌های خاصی به فیس ماسک متصل شده‌اند و در صورت کثیف شدن آنها باید تعویض شوند.
در هر حال برای جلوگیری از حساسیت ناشی از این دستگاه روی چانه می‌توانید پارچه تمیز و مرطوب و یا یک پد تمیز را روی آن قرار دهید.
